Günümüzde En Çok Araştırılan Sorulardan Biri: “Aile Baskısıyla Boşanmak Caiz midir?”
Günümüzde En Çok Araştırılan Sorulardan Biri: “Aile Baskısıyla Boşanmak Caiz midir?”
Günümüzde boşanma oranlarının artmasıyla birlikte, ailevi meselelerde dinî ölçülere başvuran vatandaşlar, özellikle aile baskısıyla boşanma durumlarında İslam’ın bakış açısını merak ediyor. Diyanet kaynakları ve İslami ilimlerle meşgul olan alimlerin değerlendirmelerine göre, boşanma helal olmakla birlikte, gereksiz yere başvurulması hoş karşılanmıyor.
Günümüzde boşanma oranlarının artmasıyla birlikte, ailevi meselelerde dinî ölçülere başvuran vatandaşlar, özellikle aile baskısıyla boşanma durumlarında İslam’ın bakış açısını merak ediyor. Diyanet kaynakları ve İslami ilimlerle meşgul olan alimlerin değerlendirmelerine göre, boşanma helal olmakla birlikte, gereksiz yere başvurulması hoş karşılanmıyor.
Isparta'da son yıllarda boşanma oranlarında artış görülüyor. Dijital ortamlardan en çok araştırılan konulardan birisi de boşanma konusu. Peki İslam bu konuda ne diyor?
Aile Baskısıyla Boşanmak Caiz mi?
Bir kadının, sırf ailesinin isteğiyle kocasından boşanması konusu oldukça sık sorulan bir mesele. Bu gibi durumlarda dinî kaynaklar açık: “Boşanmak dinen helal olmakla birlikte, zaruri bir sebep olmadan yapılması hoş görülmemiştir. Anne ve babanın baskısıyla, mantıklı ve şer’i bir gerekçe olmadan boşanmaya zorlamak, dinen uygun değildir ve haramdır.”
Kur’an ve Hadis Işığında Evlilik ve Boşanma
Kur’an-ı Kerim’de evlilik şu şekilde tanımlanır: “İçinizden kendileriyle huzura kavuşacağınız eşler yaratıp aranızda sevgi ve merhamet var etmesi, Allah’ın varlığının delillerindendir.” (Rum, 30/21) Bu ayet, evliliğin sadece maddi değil, manevi bir birliktelik olduğunun da altını çizer. Hadis-i şeriflerde ise Peygamber Efendimiz (sav), “Müminlerin en hayırlısı, hanımına karşı en iyi davrananıdır.” buyurarak, aile içi uyumun ne denli önemli olduğunu belirtmiştir.
Boşanmanın Meşru Nedenleri Nelerdir?
İslami kaynaklarda, boşanmanın zaruret haline geldiği bazı durumlar şöyle sıralanır:
1. Zina (Açık Edepsizlik): Kur’an’a göre zina, boşanmayı meşru kılan en ağır suçlardan biridir. (Nisa, 4/19; Talak, 65/1)
2. Fikri Anlaşmazlık ve Huzursuzluk: Kadın ya da erkek, karşı tarafın inancına ve yaşam tarzına destek vermiyor, bilakis köstek oluyorsa, bu da bir ayrılık sebebidir.
3. Dünya hayatını Allah’a tercih etmek: Dinî hayata engel olacak dünya hırsı, Allah yolundaki kulluğu engelleyecek derecedeyse, eşlerden biri bu yükü taşıyamayacağını belirterek boşanma hakkını kullanabilir.
Anne Baba Hakkı mı, Eş Hakkı mı?
Bu meselede ince bir çizgi bulunur. Kur’an’da ebeveyne itaat önemlidir, ancak bu itaat, evladın kendi hayatını yönlendirme hakkını tamamen ortadan kaldırmaz. Dini kaynaklar, şu ölçüyü ortaya koyar: “Kadın, kocasına ‘Ya ben ya annen-baban’ derse; erkek, anne ve babasını tercih etmelidir.”
Ancak bu ölçü, eşin ebeveynlere karşı ciddi bir saygısızlık içinde olması, aile birliğini sabote etmesi gibi ağır gerekçelere dayanıyorsa geçerlidir. Sırf kişisel kıskançlık, ekonomik çıkar ya da sosyal beklentilerle boşanmaya zorlamak meşru sayılmaz.
Uzmana Danışmadan Karar Verilmemeli
Din adamları ve aile danışmanları, boşanma kararı alınmadan önce mutlaka tarafların müftülük, dini rehberlik merkezleri ve uzman aile danışmanlarıyla görüşmesini öneriyor. Zira her evliliğin dinamiği farklıdır ve bir olaya genelleme yapmak, çoğu zaman yanlış neticelere yol açar.
İmam-ı Gazali Ne Diyor?
Ünlü İslam alimi İmam-ı Gazali, konuyla ilgili şu uyarıyı yapar: “Allah, bütün mübahlar içinde en az boşanmayı sever. Zaruret olmadıkça, bir kimseyi incitmek caiz değildir.”
Bu söz, hem kadın hem erkek için aileyi koruma sorumluluğunun altını çizerken, haksız ve keyfi boşanmaların da ne denli yanlış olduğunu ortaya koyar.
Boşanma En Son Çare Olmalı
Boşanma, İslam’da en son başvurulacak bir çözüm yolu olarak görülür. Toplumun temeli olan ailenin korunması adına, hem bireylerin hem aile büyüklerinin sorumlu ve sağduyulu hareket etmeleri büyük önem taşır.
Kaynaklar:
Kur’an-ı Kerim, Hadis-i Şerifler, Erzurumlu İbrahim Hakkı – Marifetname, İmam-ı Gazali eserleri
Destek için: Aile ve Dini Rehberlik Bürosu, İl Müftülüğü
Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.